ភាគ១ : ប្រវត្តិនៃព្រះពុទ្ធទាំង ៥អង្គ
អត្ថបទស្រាវជ្រាវដ៏ខ្លីនេះ ចែកជាពីរភាគ។ នៅភាគទី១
យើងនឹងខិតខំព្យាយាមពន្យល់អត្ថន័យស៊ីជម្រៅនៃប្រវត្តិព្រះទាំង៥
អង្គ ក្នុងបរិបទវប្បធម៌ខ្មែរ។ ក្នុងភាគទី២ ជាព័ត៌មាន
យើងនឹងបង្ហាញជូនមហាជនខ្មែរនូវឯកសារពាក់ព័ន្ធមួយឈ្មោះ
’រឿងសវតារកំណើតព្រះទាំង ៥អង្គ” នាស.វទី១៩ ដែលលោក អាដឺម៉ារ
ឡឺក្លែរ បានយកពីប្រទេសខ្មែរនាសម័យនោះ
តែសព្វថ្ងៃតម្កល់នូវបណ្ណាល័យជាតិ ខេត្តអាឡាំងសុង ប្រទេសបារាំង។
សូមជម្រាបថា ក្នុងភាគនេះ
យើងសូមរក្សាទាំងស្រុងនូវអត្ថបទដើមទាំងស្រុង ដែលជាសំណេរដៃ
ដោយពុំបានថែមថយអ្វីទាំងអស់។ ឯកសារយោងខាងលើនេះត្រូវបានថតចម្លងចេញពីសាស្ដ្រាស្លឹករឹតនាចុងស. វទី ១៩ ក្រោមការណែនាំរបស់លោក អាដឺម៉ារ ឡឺក្លែរ ក្នុងខណៈលោកជារ៉េស៊ីដង់ប្រចាំនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើង។
ជាបឋមសូមជម្រាបថា សស្ត្រាខាងងលើនេះ សព្វថ្ងៃនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឯកសារនេះមានឈ្មោះថា “សាស្ដ្រាក្អែកស”។ ទាំងអត្ថបទរបស់លោក អាដឺម៉ារ ឡឺក្លែរ ទាំងអត្ថបទដែលមាននៅក្នុងទឹកដីខ្មែរយើងសព្វថ្ងៃ ពុំឃើញមានដាក់ឈ្មោះអ្នកនិពន្ធទេ។
ព្រះពុទ្ធទាំង ៥ ព្រះអង្គនោះមានព្រះនាមដូចតទៅ ៖
- ទី ១ កកុសន្ធោ តំណាងដោយសត្វមាន់
- ទី ២ កោនាគមនោ តំណាងដោយសត្វនាគរាជ
- ទី ៣ កស្សបោ តំណាងដោយសត្វអណ្ដើក
- ទី ៤ គោតមោ តំណាងដោយសត្វគោ
- ទី ៥ អរិយមេត្ដេយ្យោ តំណាងដោយសត្វខ្លា ឬរាជសីហ៍
សូមបញ្ជាក់ថារូបគំនូរនៃព្រះពុទ្ធអង្គទាំង ៥ ខាងលើនេះ ដែលបានត្រាស់ដឹងនៅក្នុងភទ្ទកប្បត្រូវបានគេគូរនៅតាមជញ្ជាំងនៃវត្ត អារាម និងព្រះបត់នានានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលប្រកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនា ។

មានចម្ងល់មួយបានលើកឡើងថា តើហេតុដូចម្ដេចបានជាមានរូបតំណាងព្រះពុទ្ធអង្គនីមួយៗក្រោមរូបភាពជា សត្វទៅវិញ ? ហើយព្រះពុទ្ធទាំង ៥ ព្រះអង្គមានប្រវត្តិយ៉ាងដូចម្ដេចដែរ ?
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់យើងបានឱ្យដឹងថា យោងតាមឯកសារ ជារួម យើងអាចសង្ខេបប្រវត្តិនៃព្រះពុទ្ធអង្គទាំង ៥ ដូចតទៅ ៖
ក្នុងអតីតកាលមួយដ៏យូរលង់ណាស់មកហើយ ដែលគេកំណត់ពេលវេលាពុំបាន មានស្ដេចក្អែកសមួយគូស្រឡាញ់គ្នាណាស់។ ក្អែកទាំងពីរនោះបានធ្វើសម្បុកលើដើមឈើមួយដែលស្ថិតក្បែរឈូងសមុទ្រ ។ បន្ទាប់មកក្អែកញីក៏បានពងចំនួន ៥ ។ក្អែកទាំងពីរនោះខិតខំថែរក្សាពងទាំង ៥ នោះ ដោយយកចិត្តទុកដាក់ជាទីបំផុត ។ តែជាអកុសល ថ្ងៃមួយមានព្យុះសង្ឃរាបានបោកបក់ឈើដែលនៅក្បែរឈូងសមុទ្រនោះ បានធ្វើឱ្យសម្បុកធ្លាក់ចូលទៅក្នុងសមុទ្របាត់ទៅ ជាហេតុនាំឱ្យពងទាំង ៥ នោះរសាត់តាមខ្សែទឹកគួរឱ្យរន្ធត់ ។ ឃើញដូច្នោះ ក្អែកទាំងពីរក៏ហើរម្នីម្នាឆ្លេឆ្លាតាមឆាបឆក់យកពងមកវិញ តែពុំបានដូចសេចក្ដីប្រាថ្នាឡើយ ។ ដោយឈឺចុកចាប់ខ្លោចផ្សាអាឡោះអាល័យដល់ពងទាំងនោះពេក ពួកគេក៏ក្ស័យជីវិតទៅ ។ ក្រោយពីស្លាប់ ក្អែកញីឈ្មោលក៏បានទៅចាប់កំណើតនៅឋានព្រះព្រហ្មឈ្មោះ “កកាមហាព្រហ្ម” ។
តាមពិត ពងទាំងនោះដែលអណ្ដែតតាមផ្លូវទឹកពុំមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីឡើយ ព្រោះជាតំណាងតួអង្គនៃព្រះពោធិសត្វ ។ ពងទាំងនោះបានអណ្ដែតច្រាសខ្សែទឹកបានបញ្ចេញនូវពន្លឺគួរឱ្យគយគន់ ហើយក្រោយពីឆ្លងកាត់នូវរាល់ឧបសគ្គ ពងទាំង ៥ ក៏បានអណ្ដែតដល់សត្វមាន់ សត្វនាគ សត្វអណ្ដើក សត្វគោ និងសត្វខ្លា ។ ស្ដេចសត្វទាំងនោះក៏បានរើសពងទាំងនោះមករក្សាទុករហូតដល់ញាស់ព្រមៗ គ្នា ។ ដោយមានឧបនិស្ស័យយ៉ាងជ្រាលជ្រៅនឹងព្រះពុទ្ធសាសនា សត្វទាំង ៥ នោះធំឡើងកាលណាក៏បានប្រែកាឡាជា “មនុស្ស” ហើយក៏ទៅសាងផ្នួស ដោយមានទឹកចិត្តជ្រះថ្លាបរិសុទ្ធជាទីបំផុត ។ នៅក្នុងថ្ងៃមួយ អ្នកបួសទាំងនោះបានឆ្លងកាត់ស្ទឹងមួយ តែពុំអាចឆ្លងទៅបានឡើយ ពីព្រោះទឹកស្ទឹងនោះជ្រៅពេក ។ ពួកគេក៏សម្រេចចិត្តអង្គុយក្បែរមាត់ស្ទឹង រង់ចាំក្រែងលោមាននរណាម្នាក់អុំទូកឆ្លងកាត់ ដើម្បីសុំដោយសារឆ្លងទៅត្រើយម្ខាងទៀត ។ ក្នុងខណៈនោះដែរ ស្រាប់តែមានស្ដ្រីម្នាក់ឈ្មោះនាង “មយីមយា” ចែវទូកក្បែរនោះ ។ នាងក៏សួរទៅកាន់បុរសទាំង ៥ នាក់នោះថា តើហេតុអ្វីបានជាពួកអ្នកចង់ឆ្លងទៅត្រើយម្ខាងទៀត ?
ឆ្លើយនឹងសំណួរនាងមយីមយាខាងលើ អ្នកបួសទាំង ៥ នាក់ឆ្លើយតបដោយប្រញាប់ប្រញាល់ថា ពួកលោកប្រាថ្នាចង់ត្រាស់ដឹងជាព្រះពុទ្ធ ។ នាងក៏បានដាក់លក្ខខណ្ឌថា បើចង់ដូច្នេះ ខ្ញុំសូមឱ្យអ្នកទាំង ៥ យកខ្ញុំធ្វើជា “ម្ដាយ” ហើយបុរសទាំងនោះ ក៏យល់ព្រមភ្លាមដែរ ។
តាមដំណើររឿងខាងលើនេះ នាងមយីមយាក៏បានក្លាយខ្លួនជាព្រះមាតារបស់ព្រះពុទ្ធអង្គទាំង ៥ ព្រះអង្គក្នុងភទ្ទកប្បយើងនេះ ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ព្រះពុទ្ធទាំង ៥ ព្រះអង្គនោះ ក្រោយពីបានត្រាស់ដឹងក៏បានយកឈ្មោះម្ដាយដែលបានថែរក្សាខ្លួនមកប្រើ ដូចពាក្យបណ្ដាំ ។ ដូច្នេះ បុរសដែលត្រូវបានមាន់ចិញ្ចឹមត្រូវមានឈ្មោះថា “កកុសន្ធោ” បុរសដែលមានគោចិញ្ចឹមត្រូវបានដាក់ឈ្មោះថា “គោតមោ” បុរសដែលមានខ្លា ឬរាជសីហ៍ចិញ្ចឹមមានឈ្មោះថា “អរិយមេត្តេយ្យោ” បុរសដែលមាននាគចិញ្ចឹមមានឈ្មោះថា “កោនាគមនោ” និងបុរសដែលត្រូវបានអណ្ដើកចិញ្ចឹមត្រូវមានឈ្មោះថា “កស្សបោ” ។
ដោយសារមូលហេតុទាំងឡាយខាងលើនេះហើយ បានជាយើងឃើញគេគូររូបនាគរាជដាក់ក្រោមព្រះពុទ្ធអង្គទ្រង់ព្រះនាម “កោនាគមនោ” ។ល។
ថ្វីត្បិតតែ “សាវតារព្រះពុទ្ធ ៥ អង្គ” មានលក្ខណៈជាពុទ្ធនិយមដែលជាលក្ខណៈសកលក៏ពិតមែន ក៏ប៉ុន្ដែវាបានឆ្លុះបញ្ចាំងនូវជំនឿបែបខ្មែរសុទ្ធសាធ ស្ដីអំពីការចាប់ជាតិឡើងវិញនៃព្រលឹងក្នុងវាលវដ្ដសង្សារ ក្រោយពីការកើតស្លាប់របស់មនុស្សយើង ។

ទោះបីជារយៈពេលច្រើនសតវត្សរ៍បានកន្លងផុតទៅហើយក្តី ក៏សាវតារព្រះ ៥ ព្រះអង្គរបស់យើងនៅតែថែរក្សាបាននូវប្រជាប្រិយភាពរបស់ខ្លួននៅឡើយ ។ ជាក់ស្ដែង “ព្រះពុទ្ធទាំង ៥ ព្រះអង្គ” ខាងលើនេះ ត្រូវបានគេគូរជាផ្ទាំងគំនូរធំៗនៅតាមវត្តអារាម ហើយជួនកាលធ្វើជាក្បាច់ហោជាងជាដើម តាំងពីបុរាណកាលរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ។ ក្នុងករណីនេះដែរ បើយើងចង់ស្វែងយល់អំពីអត្ថន័យអ្វីមួយឱ្យស៊ីជម្រៅទាក់ទងទៅនឹងគំនូរ ពិសិដ្ឋទាំងនោះ យើងត្រូវស្គាល់សាវតាររបស់ព្រះទាំងនោះជាមុនសិន៕ ប្រភពពី CEN (ម.ត្រាណេ)
ភាគ ២ : ឯកសារពាក់ព័ន្ធជាសំណេរដៃ នាស.វទី១៩












0 Comments:
Post a Comment