បទវិភាគ៖ ពលរដ្ឋត្រូវស្រែកជយោឬបរាជ័យក្នុងការបោះឆ្នោតលើកនេះ?

ការប្រកាសលទ្ធផលបោះឆ្នោតបណ្ដោះអាសន្ន ដោយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បានឲ្យដឹងថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានទទួលសំឡេងគាំទ្រច្រើនជាងគណបក្សផ្សេងទៀតដែលបានចូលរួមប្រកួត ក្នុងការបោះឆ្នោត។ ប៉ុន្តែលទ្ធផលនោះ មិនត្រូវបានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទទួលយកឡើយ និងបានចាត់ទុកថា ជាលទ្ធផលបានមកពីការបន្លំ បោក និងលួច សន្លឹកឆ្នោតទៀតផង។

កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធត្រូវគេដាក់ពង្រាយដើម្បីការពារ សន្តិសុខនៅក្បែរស្ពានស្ទឹងមាន បន្ទាប់ពីមានការប៉ះទង្គិចរវាងពលរដ្ឋនិងសមត្ថកិច្ចនៅមណ្ឌលបោះ ឆ្នោតស្ទឹងមានជ័យ នៅថ្ងៃទី២៨ កក្កដា ឆ្នាំ២០១៣។

គ.ជ.ប បានជំរុញឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្ដឹងទៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ បើសិនជាយល់ថា លទ្ធផលបណ្ដោះអាសន្ននោះមិនត្រឹមត្រូវ។
ប្រជាពលរដ្ឋដែលចូលរួមបោះឆ្នោតរើសសមាជិកសភាអាណត្តិទី៥ មានការភ័យផង អរផង និងចង់ដឹងលទ្ធផលបោះឆ្នោតត្រឹមត្រូវឲ្យបានកាន់តែឆាប់វាជាការ ល្អ។
ប្រជាពលរដ្ឋភ័យ ពីព្រោះក្រោយពេលបោះឆ្នោតហើយ រដ្ឋាភិបាលមានការចល័តកងទាហាន កងរាជអាវុធហត្ថ ប៉ូលិស មករាជធានីភ្នំពេញ រួមមានរថក្រោះ មានអាវុធធុនធ្ងន់ និងមានការបិទផ្លូវនៅតាមចំណុចសំខាន់ៗ មួយចំនួនទៀតផង។ នេះជាសញ្ញាមិនល្អមួយ ពីព្រោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរធ្លាប់ហែលឆ្លងកាត់សង្គ្រាមជិត ៣០ឆ្នាំ ។ សង្គ្រាមនោះមានទាំងសង្គ្រាមនៅតាមព្រំដែន និងសង្គ្រាមនៅក្នុងទីក្រុង ។ ដូច្នេះ កាលណាឃើញវត្តមានកងទ័ពនៅទីក្រុង ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរតែងមានការភ័យខ្លាចកើតមានសង្គ្រាមបង្ហូរឈាម។ ពីព្រោះសង្គ្រាមបាននាំមកជាមួយការបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិ និងធ្វើឲ្យមនុស្សស្លាប់ ពិការ ព្រាត់ប្រាសគ្រួសារ មាតុភូមិនាំឲ្យមានកុមារកំព្រា នារីមេម៉ាយ និងស្ពានថ្នល់ ផ្ទះ ត្រូវឆេះខូចខាតខ្ទេចខ្ទី។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្លះយល់ថា ការបង្ហាញកម្លាំងនេះ មានន័យថា គណបក្សកាន់អំណាចមិនព្រមលះបង់អំណាចឡើយ។
ចំពោះការត្រេកអរវិញ គឺប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលចូលរួមបោះឆ្នោត បានប្រើសិទ្ធិរបស់ខ្លួនដើម្បីជ្រើសរើសគណបក្ស ឬអ្នកនយោបាយដែលខ្លួនស្រឡាញ់ពេញចិត្ត ហើយមានឱកាសដើម្បីអាចធ្វើសកម្មភាពនយោបាយស្របច្បាប់បាន មានតែតាមរយៈការបោះឆ្នោតជាតិ ៥ឆ្នាំម្ដងប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកខ្លះអរដោយសារគណបក្សដែលខ្លួនស្រឡាញ់ចូលចិត្តនោះ នៅបន្តកាន់អំណាច ដូច្នេះសិទ្ធិអំណាចផ្សេងៗដែលខ្លួនទទួលបានពីមុនមកគ្មានការ ផ្លាស់ប្ដូរឡើយ ពីព្រោះគ្នាយើងនៅតែឈ្នះដដែល។
ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះមានការត្រេកអរ ដោយសារមានឱកាសបោះឆ្នោតប្ដូរគណបក្ស ឬមនុស្សដែលខ្លួនមិនពេញចិត្តឲ្យចាកចេញពីអំណាចគ្រប់គ្រងប្រទេស ហើយប្រគល់អំណាចឲ្យមនុស្សថ្មី មុខថ្មី គំនិតថ្មី មកកាន់ការប្រទេសម្ដង តើវាល្អជាងមុន និងរីកចម្រើនជាងមុនដល់កម្រិតណាទៅ?
មកទល់ពេលនេះ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ទាំងអ្នកចង់ប្ដូរអ្នកកាន់អំណាចបច្ចុប្បន្ន និងអ្នកមិនចង់ប្ដូរមិនទាន់បានទទួលចម្លើយផ្លូវការនៅឡើយ ដោយសារ គ.ជ.ប មិនទាន់បានប្រកាសលទ្ធផលការបោះឆ្នោតនោះជាផ្លូវការ។
នៅក្នុងចន្លោះពេលមិនទាន់មានការប្រកាសលទ្ធផលជាផ្លូវការនេះ មានព័ត៌មានម្ដងភ័យ ម្ដងអរ បានផ្សាយចេញ ធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមានការវិលវល់និងរុញរា ថាតើត្រូវស្រែក "ជយោ" ឬត្រូវស្រែកថា "បរាជ័យ"?
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចង់ស្រែកថា ជយោ ពីព្រោះការបោះឆ្នោតនោះបានលទ្ធផលដូចបំណងគេចង់បាន។ ការចង់បានរបស់ពួកគាត់ គឺជីវភាពធូរធារជាងមុន មានប្រាក់ចំណូលច្រើនជាងមុន ទំនិញចុះថោក សេវាសាធារណៈរបស់សង្គម ដូចជាសាលារៀនមន្ទីរពេទ្យមានភាពល្អជាងមុន ប្រទេសមានសន្តិភាព ផ្លូវថ្នល់ មានគុណភាព កើតមានកាន់តែច្រើនរហូតទៅដល់ទីជនបទ ចុងកាត់មាត់ញកអំពើពុករលួយ ត្រូវបំបាត់មន្ត្រីតុលាការ កាត់ក្ដីដោយយុត្តិធម៌ ការរឹបអូសយកដីធ្លីដោយគ្មានសំណងលែងមានជាដើម។
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរអ្នកបោះឆ្នោតនឹងត្រូវស្រែកថ្ងូរថា បរាជ័យនៅពេលក្រោយការបោះឆ្នោតហើយ រឿងដែលគេមិនចង់បាននៅតែកើតមានដដែល និងកាន់តែច្រើនជាងមុនទៅទៀត ដូចជាការកាត់ក្តីអយុត្តិធម៌អំពើពុករលួយ រីករាលដាលពីលើដល់ក្រោមជាចំហ និងដោយគ្មានទោសពៃរ៍ការរឹបអូសយកដីធ្លីកាន់តែច្រើនជាងមុន ទំនិញឡើងថ្លៃ ការរំលោភច្បាប់កើតមានជាចំហ ការប្រកាន់បក្ខពួកកាន់តែច្រើនជាងមុន គម្លាតរវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្រកាន់តែច្រើនជាងមុនប្រាក់ចំណូល ក្នុងគ្រួសារនីមួយៗកាន់តែតិចជាងមុន អ្នកក្រកាន់តែក្រទៅ។ ពេលនោះហើយដែលអ្នកបោះឆ្នោតត្រូវស្រែកថា បរាជ័យ ហើយការបោះឆ្នោតលើកនេះ។
នៅក្នុងចន្លោះពេលប្រជាពលរដ្ឋរង់ចាំស្រែកជយោ និងបរាជ័យនេះ អ្នកនយោបាយត្រូវមានសកម្មភាពដោយប្រុងប្រយ័ត្ន ពីព្រោះការបង្កហេតុ និងចោទប្រកាន់ដោយអយុត្តិធម៌ផ្សេងៗ វាអាចជារងើកភ្លើងមួយធ្វើឲ្យឆេះរាលដាលជាទំនាស់កើតមានជា សង្គ្រាម ការកាប់សម្លាប់គ្នា។
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចង់ដឹងថា តើលទ្ធផលការបោះឆ្នោតនោះវាពិតប្រាកដយ៉ាងដូចម្ដេច? នៅក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋអ្នកគាំទ្រគណបក្សនយោបាយដែលអាចឈ្នះនៅ ក្នុងការបោះឆ្នោតនេះ គឺមានមួយក្រុមប្រុងស្រែកជយោ ហើយប្រើកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធបង្ក្រាបអ្នកតវ៉ា។ ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋអ្នកបោះឆ្នោតមួយក្រុមទៀត បានប្រុងប្រៀបស្រែកថ្ងូរថា បរាជ័យ ហើយនឹងចាប់ផ្ដើមធ្វើការតវ៉ាជាបាតុកម្មចំពោះភាពអយុត្តិធម៌ដែល ពួកគេត្រូវរង់ទទួលពីការបោះឆ្នោតនេះ។
នៅពេលនេះជាពេលដែលអ្នកនយោបាយពីគ្រប់គណបក្សនយោបាយ ត្រូវពិនិត្យមើលឲ្យគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ថាតើគេត្រូវមានវិធីមធ្យោបាយធ្វើយ៉ាងណាឲ្យប្រជាពលរដ្ឋអ្នកចូល រួមបោះឆ្នោតអាចស្រែកជយោ ទាំងអស់គ្នាបាន?
ការចរចានិងតវ៉ាទាំងឡាយរបស់អ្នកនយោបាយ ត្រូវមានលទ្ធផលបម្រើប្រយោជន៍អ្នកបោះឆ្នោតពីគ្រប់និន្នាការ នយោបាយ។ បើពុំនោះទេ ត្រូវមានមនុស្សមួយក្រុមស្រែកជយោ និងមនុស្សមួយក្រុមស្រែកបរាជ័យមិនខាន។
កាលណាមានមនុស្សមួយក្រុម ត្រូវគេបង្ខំឲ្យទទួលយកការចាញ់ និងស្រែកថា បរាជ័យហើយនោះ។ ពេលនោះ ការតវ៉ានឹងកើតឡើងជាមិនខាន។ ដូច្នេះ អ្នកនយោបាយក្នុងគណបក្សដែលត្រូវឈ្នះនឹងត្រូវចាញ់ ត្រូវមានវិធីសម្របសម្រួលយ៉ាងណា ដើម្បីឲ្យអ្នកគាំទ្ររបស់ខ្លួនទទួលយកការឈ្នះ និងចាញ់នោះដោយមានសន្តិភាពផង៕
ដោយ កែវ និមល
RFA/Mom Sophon

Discussion

Photography

Wednesday, August 21, 2013